سپتیک تانک

عملکرد سپتیک تانک

ابتدا فاضاب از طریق لوله ورودی وارد بخش اول سپتیک تانک می شود. این بخش که توسط یک دیواره جدا کننده از بخش دوم مخزن جدا شده است، حجمی معادل دو سوم از کل حجم سپتیک تانک را شامل می شود. با ورود فاضاب به این بخش، مواد معلق و ذرات خارجی به سبب وزن بیشتر خود به سمت پایین حرکت کرده و در کف مخزن ته نشین می شوند. روغن و چربی ها نیز به دلیل اینکه دارای وزن مخصوص کمتری نسبت به فاضاب هستند، به سمت بالا حرکت نموده و بر روی سطح شناور می گردند. تجمع مواد ته نشین شده در کف مخزن باعث ایجاد توده ای از لجن شده و میکرو ارگانیسم ها و باکتری ها در آن تکثیر یافته و رشد می کنند. واکنش های بیولوژیکی که در جریان تکثیر و رشد آنها اتفاق می افتد باعث می شود که مواد آلی آلاینده تجزیه شده و فاضاب تصفیه گردد. انجام این واکنش ها همچنین سبب تبدیل حجم قابل توجهی از لجن به بیوگاز و کاهش حجم لجن می شود. بیوگاز تولید شده که عمدتاً متان است از طریق لوله خروج بیوگاز از سپتیک تانک خارج می گردد. در ادامه پساب بخش اول با عبور از مسیر ارتباطی تعبیه شده در دیوار جداکننده، وارد بخش دوم سپتیک تانک می شود. در این بخش ذرات بسیار ریز چربی و روغنی که در فاضاب باقی مانده باشد، بر روی سطح شناور می گردند. در نهایت پساب زلال شده از طریق لوله خروجی از سپتیک تانک خارج می شود. لجن انباشته شده در سپتیک تانک پس از حدود دو سال نیاز به تخلیه دارد. به هنگام تخلیه بهتر است، کمی از لجن را در سپتیک تانک باقی گذاشت. زیرا این لجن حاوی میکرو ارگانیسم ها و باکتری های موثر در تصفیه بوده و تخلیه کامل آنها باعث طولانی شده زمان راه اندازی مجدد بخش بیولوژیکی سپتیک تانک می شود.

تصفیه فاضلاب

روش هوازی

در روش هوازی با استفاده از اکسیژن خالص یا هوا، تصفیه انجام می گیرد و در تصفیه کامل، بازدهی سیستم تصفیه 80 تا 90 درصد کاهش BOD5 می باشد. و در تصفیه ناقص کمتر از 80 درصد کاهش آلودگی صورت می گیرد. در روش های هوازی بعلت استفاده از انرژی و استهلاک قطعات و نیاز به کادری مجرب جهت نگهداری از تاسیسات، هزینه بهره برداری بالا و همچنین نیاز به سرمایه گذاری اولیه بیشتر می باشد و اکثرا در شهرهای بزرگ و متوسط و برای تصفیه فاضاب جمعیت های زیاد استفاده می گردد.

روش بی هوازی

تصفیه ی زیستی با کمک باکتریهای بی هوازی در صورتیکه به فاضاب اکسیژن نرسد، باکتریهای هوازی فعالیت و رشد و نمو خود را از دست داده و در عوض باکتریهای بی هوازی فعالیت خود را شروع می کنند. کار این باکتریها بر این اساس است که اکسیژن مورد نیاز خود را از تجزیه ی مواد آلی و معدنی موجود در فاضلاب بدست می آورند. به عبارت دیگر این باکتریها بر خاف باکتری های هوازی مواد نامبرده را احیا می کنند. نتیجه ی این فعالیت تجزیهی مواد آلی ناپایدار و تبدیل آنها به نمک های معدنی پایدار و نیز گازهائی چون هیدروژن سولفوره،گاز متان،گازکربنیک و گاز ازت می باشد. تولید گازهای نامبرده به ویژه گاز هیدروژن سولفوره موجب می شود که بوی ناخوشایند ایجاد گردد.از این رو این روش را به نام روش تعفن نیز می نامند.

انباره ی تعفن یک طبق(سپتیک تانک)

سپتیک تانک ساده ترین نوع تصفیه خانه ی تک واحدی است که تصفیه ی مکانیکی ته نشینیو تصفیه ی زیستی با کمک باکتریهای بی هوازی همزمان در آن انجام می گیرد. سپتیک تانک از انباره ی سرپوشیده ای که معمولا با بتن آرمه و در ابعاد کوچک آن به صورت پیش ساخته در کارخانه، یا مواد پلی اتیلن تهیه می شود.فاضلاب پس از ورود به انباره وبه علت کاهش سرعت جریان آن،قسمتی از مواد معلق خود را به صورت ته نشینی از دست می دهد و از سوی دیگر انباره بیرون می رود. مواد ته نشین شده به صورت لجن در کف انباره با کمک باکتریهای بی هوازی هضم می شود.به طوری که انباره هر دو سال یک بار نیاز به خالی کردن پیدا می کند. برای بهتر زلال سازی فاضلاب،معمولا انباره ها را از دو قسمت ویا از سه قسمت می سازند.حجم قسمت نخستین را دو برابر قسمت های بعدی انتخاب می کنند تا اینکه تا حدودی نوسان های فاضاب را جبران نمایند و دیگر آنکه مواد جامد بیشتری در آن ته نشین گردد.

نگه داری از انباره های تعفن

برای اینکه سپتیک تانک با بازدهی بهتری کار کند باید به نکات زیر توجه شود:

1- هیچگونه ماده ی گندزدائی نباید به درون انباره وارد نمود زیرا موجب از بین رفتن باکتریهای تصفیه کننده ی فاضاب می شود.

2- معمولا هر دو سال یک بار لازم است لجن غیر قابل هضم جمع شده در کف انباره را با پمپ تخلیه نمود.

3- هنگام خالی کردن انباره نبایستی تمام مواد لجنی را بیرون آورد زیرا وجود ته مانده ی لجن در انباره کار دوباره ی آنرا بهبود می بخشد.

جذب فاضلاب در زمین

فاضلابی که در سپتیک تانک تصفیه ی ناقص شده است، معمولا به زمین فرستاده می شود.برای وارد نمودن فاضاب به زمین روش های زیر معمول است:

1- در صورتی که سطح آب زیر زمینی پایین و امکان ایجاد چاه جذب کننده ی فاضاب موجود باشد از چاه های فاضاب سنتی برای رفع پساب به زمین استفاده می شود.

2- در صورتیکه سطح آب زیر زمینی بالا ویا زمین از نفوذ پذیری زیادی برخوردار نباشد،باید پساب را در زیر سطح زمین پخش نمود.در این صورت پساب با کمک یک شبکه ی لوله های سوراخ دار در زیرزمین و در عمق 45 تا 90  سانتیمتری پخش می گردد. شیب لوله های پخش کننده دو در هزار انتخاب می گردد،فاصله ی دو لوله موازی 2 تا 3 متر انتخاب می شود در صورتی که زمین از نفوذپذیری کمی برخوردار باشد،باید با ایجاد ترانشه هائی پر از شن و ماسه سطح تماس پساب را با زمین طبیعی افزایش داد.

انباره های تعفنی دو طبقه (ایمهف تانک)

این انبارها را میتوان برای تصفیه ی فاضاب جمعیت هائی از 50 تا 15000 نفر ساخت تفاوت اصلی آن با سپتیک تانک در جداسازی منطقه ی ته نشینی از منطقه ی تعفن می باشد.فضای درون این انبارهای تعفن از سه قسمت تشکیل می شود.

مقایسه ی انواع سپتیک تانک

سپتیک تانکها با مصالح مختلفی از قبیل آجر و بلوک و بتن پیش ساخته و فایبر گلاس و پلی اتیلن ساخته می شوند.

سپتیکهای پلی اتیلنی، هزینه خرید و نصب و همچنین هزینه نگهداری، کمتری را دارند . نیازی به آب بندی و عایق کاری ندارند. نقطه ضعف سپتیکهای بتنی مشکل زیست محیطی ایجاد نمی کنند. در صورت طراحی صحیح سپتیکها، می توان پس از کنترل و اندازه گیری خروجی آنها و تطابق با جدول استانداردی از سه طریق پساب را برنامه ریزی نمود:
الف- رهاسازی در کانالها یا رودخانه ها یا آبهای سطحی
ب- تغذیه در چاههای جذبی یا خاک زیر زمین
ج- استفاده جهت فضای سبز

مزیت های سپتیک پیش ساخته دو جداره پلی اتیلنی

1- سیستم آماده
2- نصب آسان
3- عدم نیاز به انرژی
4- تصفیه دائم
5- حفاظت از آب و خاک در طبیعت
6- عدم خوردگی از داخل و بیرون
7- آب بندی کامل
8- استفاده مجدد آب جهت آبیاری فضای سبزو صرفه جویی در هزینه پرداخت آب
9- داشتن محیطی سالم و بهداشتی

10- حفظ محیط زیست
11- عدم صدمه در حوادثی مانند زلزله (برخلاف سپتیکهای بتنی و فایبرگلاس که یا از بین میروند یا آب بندی خود را از دست می دهند)

در زمان تخلیه سپتیک توسط پمپ عوامل زیر اثرگذار می باشد

1- حجم سپتیک
2- میزان فاضلاب ورودی
3- میزان مواد جامد در فاضلاب
4- میزان ضخامت کف تولید شده در سپتیک بعلت چربی ها
5- میزان لجن غیرقابل هضم در کف سپتیک

محل نصب سپتیک تانک

باید با بتن مگرو یا 10 سانتیمتر خاک کوبیده و با شیب صفردرصد، آماده شود ودر صورت وجود آب زیرزمینی قبل از نصب باید با پمپ آب محل نصب سپتیک را تخلیه نمود. در مواردی که دبی ورودی و یا BOD فاضاب ورودی زیاد باشد، می توان سپتیک تانک ها را به صورت متوالی یا موازی یا ترکیبی به همدیگر متصل نمود تا خروجی مطابق استاندارد سازمان محیط زیست باشد.

شرکت آب لوله فراز کرمان علاوه بر سپتیک تانک های معمولی، توان ساخت سپتیک تانک های سه خانه ای و همچنین انواع چربی گیر و صافی نیز طبق سفارش تولید می گردد . در صورت ارائه نقشه توسط کارفرما یا مشاور ، امکان تولید طرح های دیگر را نیز دارا می باشد. دفتر فنی این شرکت همواره آمادگی دارند مشتری را در زمینه اطلاعات فنی و دیگر مواردمانند محاسبات حجم مورد نیاز سپتیک و… راهنمائی نماید.